Pyreneeën 2017

Klik op de foto's om ze groter te maken!

Dag 1 – Zaterdag 2 september – De kop is er af.

Vanmorgen zijn we voor ons doen vroeg uit de veren. Dat moet ook wel, want we willen vandaag en ook morgen de drukte op het eerste stuk van onze reisroute vóór zijn en dat betekent dat we om kwart voor zeven al ons dorp uit rijden. Net na zonsopgang zit Aukje al met de camera in de aanslag om een paar mooie plaatjes te schieten. De herfst is in aantocht, hetgeen goed te merken is aan de hoeveelheid vocht in de lucht. Gelukkig breekt de zon door en genieten we verder van een stralende dag weer. Ook de rit verloopt voorspoedig waardoor al om half twaalf de etappeplaats voor vandaag, het stadje Péronne aan het Canal du Nord wordt bereikt. De beheerder heeft een bordje neergezet dat wij zelf maar een plaatsje moeten zoeken op deze gecombineerde camping/jachthaven. Na even bijkomen in het zonnetje maken we ons op voor een wandeling naar het centrum van het stadje. Péronne vormde tijdens de Eerste Wereldoorlog, samen met Albert en Bapaume, een driehoek bij de rivier de Somme waar hevig is gevochten. De stad lag na afloop dan ook in puin hetgeen een fotoreportage in de kerk die we bezoeken duidelijk doet uitkomen. Enkele gebouwen, zoals de kerk, het oude stadhuis en het kasteel uit de dertiende eeuw zijn mooi gerestaureerd. De rest van het stadje maakt helaas een wat verpauperde indruk. In het kasteel, dat thans een museum over de ‘grote oorlog’ herbergt, hadden de Duitsers in de oorlog hun hoofdkwartier voor de regio. Na nog wat omzwervingen door het centrum lopen we weer terug naar de camping.

Afscheid van thuis

Dag 2 – Zondag 3 september – Via Parijs verder naar het zuiden.

Ook gisteravond is de wekker weer gezet. We willen vanmorgen op tijd op pad, want dan is de Boulevard Périférique nog vrij van files op het moment dat we Parijs bereiken. De camping poort wordt volgens opgave om zeven uur opengemaakt. Maar zeven uur blijkt vandaag pas half acht, waardoor we al met een half uurtje vertraging aanvangen. Gelukkig blijft het hierbij. In Parijs aangekomen blijkt het wel druk maar we komen er zonder oponthoud en ongeschonden doorheen, met als gevolg dat ook vandaag de camping van Nouan le Fuzelier al vroeg in zicht komt. Op een bosachtig terrein van negen hectare is er rond een grote vijver plek voor 150 gezinnen. Een prima stek, prachtig weer, gratis internet… maar helaas met een matige douche. Zo blijft er toch nog ruimte voor verbetering.

De ochtendzon...

... door nog slapende Franse dorpjes...

.... in Parijs over de Seine

Dag 3 – Maandag 4 september – Vanaf nu rustig aan.

De afgelopen dagen hebben we even mogen proeven aan het levenstempo van mensen met een volledige werkweek. Op tijd naar bed en weer vroeg uit de veren, iets wat de laatste jaren steeds minder goed bij ons blijkt te passen. Op het moment dat ik vanmorgen buiten in het zonnetje de eitjes in de koekenpan kiep, blijken de meeste camperaars rondom ons al vertrokken en geniet ik van de rust. Het is inmiddels al na elven als alles is in- en opgeruimd en we de N20 weer opzoeken. Laat vertrekken betekent ook laat op de volgende camping arriveren. We laten daarom onderweg McDonalds en niet McAukje de maaltijd voor ons verzorgen. Mede daardoor arriveren we toch nog om half vijf op camping Les Ondines in Souillac aan de Dordogne. Ondanks dat het vandaag vaak bewolkt is, blijkt ook in de namiddag de temperatuur nog uitstekend. Nadat we even hebben uitgepuft is het tijd voor een wandelingetje langs de rivier en weer wat later natuurlijk ook voor een douche. Deze blijkt vandaag uitstekend… dus wat willen we nog meer?

Eerst de N20 en hier de A20 richting Limoges

Met stralend weer worden deze plaatsjes nog een stukje mooier

Nog even bij de Dordogne kijken

Dag 4 – Dinsdag 5 september – De laatste loodjes.

Voor vandaag staan de laatste driehonderd kilometers naar ons startpunt in de Pyreneeën, het stadje Arreau, op het programma. Geen grote afstand maar wel vrijwel helemaal over binnenwegen en ook door dorpjes. Bovendien gaan we onderweg enkele keren flink de heuvels in. Volop bochten dus en dat schiet niet erg op. Onderweg doen we ook nog de boodschappen voor de komende week. Al met al is het al rond zes uur wanneer we het Arreau binnenrijden. De camping is ons bekend en ook het plekje waar we willen staan. Laat nu net twintig minuten vóór ons een Engels stel hun camper op ‘onze’ plek hebben neergezet. Wij moeten genoegen nemen met de op één na beste plek van de camping, maar die blijkt toch ook nog dik in orde.

De laatste oogst wordt binnengehaald

Weinig fleur meer aan de zonnebloemen

De Pyreneeën in donkere wolken gehuld

Dag 5 & 6 – Woensdag 6 en donderdag 7 september – Even bijkomen.

Na een reis van meerdere dagen, is het voor ons gebruikelijk om even een paar dagen rustig aan te doen, om daarmee in de vakantiesfeer te komen. Woensdag brengen we luierend in en rond de camper door en op donderdag bezoeken we de wekelijkse markt van Arreau. Arreau is flink toeristisch en het aanbod op de markt is hierop afgestemd. Dus niet alleen de gebruikelijke groente, fruit en kleding, maar ook allerlei producten die op de impulsaankoopdrift van de toerist zijn afgestemd. Niettemin vinden we zo’n rondje markt best leuk, vooral ook omdat het zonnetje lekker schijnt.

Aan prullaria geen gebrek

Bellenblazen voor volwassenen

Wild-water varen langs 'onze' camping

Dag 7 – Vrijdag 8 september – Een inloopwandeling.

Vandaag gaan we voor het eerst op pad voor een rondwandeling van ongeveer tien kilometers. Niet al te moeilijk want het is al weer een tijdje geleden dat we inspanningen van enig niveau hebben gedaan. Aan het weer zal het niet liggen, want de zon schijnt uitbundig en eigenlijk voor het eerst deze de week hebben we een goed uitzicht op de toppen rondom het dal waarin Arreau is gelegen. Via het centrum slaan we eerst een pad in naar het gehucht Pailhac dat we al kennen van een gelijksoortige inloopwandeling van vorig jaar. Vanaf hier buigt de route af naar het noorden en lopen we beurtelings over asfalt en dan weer over een bospad of tussen de struiken. In het gehucht Fréchet-Aure bereiken we het verste punt van de wandeling. Het plaatselijke kerkhof telt maar zeven graven en biedt ons voldoende ruimte voor een koffiepauze. Op de terugweg lopen we vlak langs de rivier de Aure en ook langs een in verval geraakte spoorlijn. De rails en de stationnetjes zijn nog aanwezig maar de natuur is al druk bezig het geheel in haar bezit te nemen. De Aure, die ook langs onze camping stroomt, voedt ook de waterkrachtcentrale waar we langskomen. Het pad langs de centrale volgend, bereiken we uiteindelijk weer het centrum van Arreau en daarna ook snel weer onze camping.

Rondwandeling Camping Arreau - Fréchet-Aure, Arreau,

Afstand: ca 10km, Startpunt: Camping Municipal Arreau

Hiernaast de gewandelde route van vandaag. Klik op de afbeelding om deze groter te maken. Download het GPX bestand van de wandeling om deze in het GPS-toestel te kunnen laden.

Camping Arreau - Frechet-Aure
Geografische data – 82,3 KB 445 downloads

Dag 8 & 9 – Zaterdag 9 en zondag 10 september – Even aankijken en dan toch maar verkassen.

Hier in Arreau hebben we het inmiddels wel gezien, dus willen we door voor een volgende etappe in onze vakantie. Alleen werkt het weer even niet mee. Vrijwel heel West Europa heeft te maken met een groot regenfront en juist waar wij nu verblijven geeft de weersatelliet voor de komende dagen vrijwel steeds regen aan. Daarom hebben we besloten om nog een dagje langer op onze ‘comfort plek’ op de camping van Arreau te blijven. Ook zondagmorgen regent het, maar tegen de middag wordt het droog en pakken we in voor vertrek. De afstand voor vandaag bedraagt slechts vijftien kilometers, dus met een half uurtje tuffen over een slingerende bergweg is het gepiept. Bij aankomst op camping La Vacance Pène Blanche blijkt de beheerster afwezig. We struinen daarom zelf de camping af op zoek naar het beste plekje. Daar slagen we aardig in, want op de plek waar we nu staan hebben we vanuit de camper een prachtig uitzicht over het dal. In plaats van een ruisende rivier horen we het gezellige geluid van koeienbellen. Met behulp van onze WIFI-versterker hebben we gratis internet vanuit de camper en…. de douche is ook prima. Nu maar hopen dat we de komende dagen ook een paar keer de bergen in kunnen.

Bij mooi weer schilderachtig, maar vandaag grauw

We rijden door Vallée du Louron

Bij het achterste meertje ligt onze camping

Dag 10 – Maandag 11 september – Onder de wolken blijven.

Voor de komende dagen hebben de weerprofeten een weersverbetering aangekondigd. Vanaf vandaag zou het droog moeten zijn en de komende dagen zelfs zonnig. Vanmorgen vroeg regende het nog, maar nu tegen de middag is het warempel droog. Vanuit de camper zien we dikke wolkenflarden uit het dal tegen de bergen omhoog kruipen. De door ons gekozen wandelroute voor vandaag brengt ons tot op veertienhonderd meter, dus met een beetje geluk zijn tegen de tijd dat wij daar aankomen de wolken al vertrokken. De route gaat eerst langzaam omhoog totdat we het dorpje Loudervielle bereiken. Hier wordt onze aandacht getrokken door een vierkante toren met kapelletje (zie stukje hieronder in cursief). Daarna steil omhoog totdat we bijna het hoogste punt voor vandaag bereiken, een oversteek van de weg naar de Peyresourde, een berg bekend van de Tour de France. Vervolgens wandelen we door de weilanden richting het dorpje Germ en vandaar met een boog terug naar Loudenvielle. Onderweg komen we nog langs een bord met aanwijzingen in stripvorm en natuurlijk ook langs loslopend vee. Bij terugkomst op de camping zijn we, ondanks het gebrek aan zon, tevreden over deze leuke wandeling.

Ondanks de wolken toch maar op pad

Onze fietsen staan thuis, wij gaan te voet verder

Vallei van Louron met Loudenvielle

We zijn gewaarschuwd!

De dames doen het rustig aan vandaag

Mag ik er alstublieft langs?

Rondwandeling Loudenvielle-Germ-Loudenvielle, Loudenvielle,

Afstand: ca. 12km, Startpunt: Centrum Loudenvielle

Hiernaast de gewandelde route van vandaag. Klik op de afbeelding om deze groter te maken. Download het GPX bestand van de wandeling om deze in het GPS-toestel te kunnen laden.

Loudenvielle-Germ-Loudenvielle
Geografische data – 126,8 KB 427 downloads

De wachttorens van de Louron.

In de vallei van de Louron liggen verschillende dorpjes met een opvallende vierkante toren. De torens bestaan uit twee verdiepingen waarbij de bovenste verdieping van binnenuit met een ladder kan worden bereikt. Het zijn wachttorens uit de twaalfde eeuw, waarmee men elkaar kon waarschuwen voor naderend gevaar. In die tijd vooral voor invallen door Saraceense bendes. De Saracenen, een Moslim-groepering afkomstig uit het oostelijk deel van de Middellandse zee, hielden zich bezig met piraterij en daarvoor was men zeer beducht. Met bepaalde ritmes op houten drums, fakkelverlichting en later postduiven, konden de dorpjes elkaar waarschuwen. Al kort na de opmars van de Moren vanuit Noord Afrika had Karel de Grote een aantal bufferstaatjes in de Pyreneeën gesticht, om de opmars van de Moren en de Saracenen te stuiten. Van deze ‘Marca Hispanica’ is Andorra als enige zelfstandige staat overgebleven. In het dorpje Loudervielle treffen we naast de toren een kapelletje van een kasteel, dat in de twaalfde eeuw door de heren van Moulor is gesticht. 

Wachttoren en kapelletje in Loudervielle

Eén van deze lieden uit de lagere adel heeft ook aan een kruistocht deelgenomen en in de kapel worden zijn overblijfselen als relikwieën bewaard. De laatste leden van de familie stierven 1753 en 1754. 

Dag 11 – Dinsdag 12 september – Col d’Azet.

Vandaag zoeken we het een stukje hogerop. Op ons programma staat een rondwandeling vanaf de Col d’Azet. En, omdat deze col een flink stukje van de camping ligt, rijden weer met de camper naar toe. Een hoogteverschil van zeshonderd meter over een afstand van zes kilometers houdt in dat er flink moet worden geklommen en natuurlijk ook dat er een flink aantal haarspeldbochten op de smalle bergweg naar boven liggen. Flink sturen dus, maar ons campertje brengt ons schijnbaar moeiteloos omhoog. Heel wat gemakkelijker dan de amateur wielrenners de we op weg omhoog ‘oppikken’ en die met moeite de pedalen rond krijgen. Bovengekomen blijkt er voldoende parkeerplaats, dus laten we hier de camper achter en gaan te voet verder omhoog. Niet moeilijk want de route gaat over een grashelling waarbij alleen een beetje lastig loopt vanwege de koeien die de paden, samen met de regen, glibberig hebben gemaakt. Het tweede deel van de route volgen we een track en dat maakt, in combinatie met de zon die inmiddels uitbundig schijnt, dat het meer op kuieren dan op echt wandelen lijkt.

Zigzaggend omhoog

Ons campertje blijft achter

Het grashellinkje is een makkie

Parapenters op weg naar hun afspring plek 

De zon komt goed door

Kleine dorpjes als kruimeltjes in het dal

Dag 12 – Woensdag 13 september – Ansichtkaartenweer.

Bij het wakker worden kijken we vanmorgen door het camperdak naar een wolkenloze hemel. Dat belooft mooi weer voor vandaag en dat kunnen we gebruiken. De langste wandeling, maar ook op de grootste hoogte van onze stop in Loudenvielle staat voor vandaag op ons programma. Net als gisteren gaan we weer met de camper naar het startpunt, een skicentrum op 1450 meter hoogte dat in deze tijd van het jaar uitgestorven lijkt. Vanaf dit punt moeten we vandaag meer dan zeshonderd meter klimmen en ook weer afdalen natuurlijk. Anders dan we vooraf hadden verwacht gaat het eerste stuk omhoog over een mooi pad langs een beboste helling en dat vinden we beslist niet erg. De zon laat zich flink gelden (het is ook nooit goed) en die zou anders voor extra verhitting tijdens het klimmen zorgen. Eenmaal boven de boomgrens is het afgelopen met de beschutting, maar dan zijn we al een aardig stuk op weg naar boven. Het laatste deel gaat vrij steil omhoog, maar met een paar pauzes onderweg weten we ook dit te overwinnen. Prachtige uitzichten rondom en een lunchplek tussen grote rotsen zijn het gevolg. In de verte de besneeuwde toppen van bergen die nog hoger zijn dan de bijna eenentwintig honderd meter waarop wij zijn aangeland. Na de lunch lopen we, eerst met een boog, langzaam omlaag en volgt daarna een steiler deel over leisteengruis totdat we tegen vijven uiteindelijk weer terugkomen bij de camper.

Het eerste stuk over een mooi bospad

Verborgen leven van een paddenstoel

Verderop is het pittig klimmen

Crocussen en een rotswand

Ansichtkaartenweer

Ma koe met haar kalf

Rondwandeling Vallee du Louron, Loudenvielle,

Afstand: ca. 9km, Startpunt: Skiresort Loudenvielle

Hiernaast de gewandelde route van vandaag. Klik op de afbeelding om deze groter te maken. Download het GPX bestand van de wandeling om deze in het GPS-toestel te kunnen laden.

Vallee du Louron
Geografische data – 126,2 KB 417 downloads

Dag 13 – Donderdag 14 september – Even gas terugnemen.

Na drie wandeldagen doen we het vandaag even rustig aan. Dus alleen de gebruikelijke huishoudelijke dingetjes, ons weblog bijwerken en ’s avonds nog een wandelingetje rond het meer van Génos-Loudenvielle. Op anderhalve kilometer van Loudenvielle ligt het dorpje Génos, met daartussen een meertje dat tevens als stuwmeer dienst doet. Een mooi wandelpad gaat direct langs het meer en brengt ons bij de wachttoren van Génos. Om bij de toren te komen moeten we wel even een heuveltje beklimmen want vroeger wist men ook wel dat als je ver wilt kijken je beter wat hoger kan staan. Vanaf de wachttoren kon men vanuit Génos met die van Bordères-Louron, aan het begin van het dal, en met de Moulor toren in Loudervielle communiceren. Vlak naast de toren staat het kerkje van Génos en nadat we ook die hebben bekeken wandelen we langs de andere oever van het meer weer terug naar de camping.

Dag 14 & 15 – Vrijdag 15 en zaterdag 16 september – De grens over.

Vanaf vandaag zetten we onze vakantie in Spanje voort. Een ritje van maar 55 kilometers, maar toch bijna anderhalf uur rijden, omdat we onderweg twee cols moeten beklimmen. Vlak buiten Loudenvielle dient de Peyresourde zich aan, in een gebied waar we enkele dagen terug hebben gewandeld. De berg op kost ons ditmaal heel wat minder moeite, want nu kunnen we  de camper voor ons laten zweten. Vervolgens komen we door Bagnères-de-Luchon. Hier is de laatste grote supermarkt voordat we Spanje in gaan, tevens een prima plek voor de koffiestop met stokbrood erbij. Na de koffie maken we ons op voor de tweede beklimming, die van de Col de Portillon. Op de col passeren we de Frans/Spaanse grens, maar van enige controle kunnen we niets ontdekken. Vanaf hier is het nog maar een klein stukje bergaf tot aan camping Verneda, bij het plaatsje Pont d’Arros. Een prima camping zo blijkt en wij kunnen een mooi plekje uitzoeken pal aan de rivier. Gelukkig is het weer de hele dag goed geweest, maar tegen de avond begint het toch te regenen. Zaterdag lijkt het weer in eerste instantie goed en bereid ik in allerijl een wandeling voor, maar ook vandaag begint het in de loop van de middag te regenen. Nog maar even wachten tot morgen voordat we er op uit trekken.

De Val d'Aran

Camping Verneda, waar we momenteel verblijven, ligt in de Val d’Aran. Deze vallei wordt gevormd door de bovenloop van de "Franse" rivier de Garonne, het enige gebied in de Pyreneeën waar de Frans-Spaanse grens niet door de waterscheiding wordt bepaald. Die grenzen werden afgesproken in 1659 bij het Verdrag van de Pyreneeën aan het eind van de dertigjarige Frans-Spaanse oorlog. Frankrijk kreeg door dat verdrag juist grote gebieden aan de noordkant van die waterscheiding, die tot die tijd Spaans waren geweest. Waarom Frankrijk de Val d'Aran afstond is niet te achterhalen.  

Doordat de Val d'Aran tot midden 17e eeuw bij Frankrijk hoorde is er wel iets bijzonders aan de hand. De taal van de Val d'Aran is het Aranees, een dialect van het Occitaans dat tot midden 19e eeuw in een groot deel van Frankrijk werd gesproken. In Frankrijk is geprobeerd alle dialecten uit te bannen, terwijl Spanje weinig of geen interesse toonde in een geïsoleerde arme vallei waar slechts een handvol schapenboeren woonden. Daardoor heeft het Aranees kunnen overleven. Tegenwoordig beheerst ongeveer de helft van de 10.000 inwoners de taal actief.

Het klimaat in de Val d'Aran wordt bepaald doordat het aan de Franse kant van de waterscheiding ligt en is daarom Atlantisch. Dat betekent dat er meer neerslag valt, met een meer regelmatige verdeling over het jaar, dan aan de Spaanse kant. Daardoor is de vallei erg groen, net zoals de Franse Pyreneeën. Bovendien is de vallei daardoor relatief sneeuwzeker.

Een bijna Zwitsers groen aandoende vallei waar regelmatig sneeuw valt werd met het opkomende toerisme in de jaren '60 omgevormd. Van een armoedige bedoening, waar de mensen leefden van de schapenhouderij, veranderde ze in een toeristische trekker van de eerste orde. In 1967 werd de eerste skipiste van Baqueira-Beret geopend. Inmiddels is dat skigebied, met meer dan 150 km sneeuwzekere pistes, één van de grootste aaneengesloten skigebieden van de Pyreneeën. Het is zeker het beste skigebied van Spanje. Het is het Spaanse Lech. Het Spaanse koninklijk huis heeft in de Val d'Aran een residentie.

Dag 16 - Zondag 17 september – Tocht langs zeven dorpjes.

Gisteravond regen, vannacht flink afgekoeld maar vandaag weer zon. Vanuit de camper zien we het resultaat hiervan in de vorm van ‘poedersuiker’ op de bergtoppen rondom.  Aan de oostzijde van het dal ligt tegen de hellingen een serie kleine dorpjes op korte afstanden van elkaar. Met behulp van ons GPS-toestel en het programma Basecamp heb ik een wandelroute samengesteld waarmee we de dorpjes als een kralenketting aan elkaar kunnen rijgen. Onze camping ligt op de andere oever van de Garonne, zodat we eerst naar het plaatsje Pont d‘Arros lopen om de rivier over te steken. Vandaar lopen we geleidelijk omhoog en komen na een goed halfuur in het piepkleine dorpje Begós, dat met zelfs twee kerkjes wel erg zijn best doet om bij Aukje op de foto te komen. Hierna gaat de route verder omhoog en volgt het ene na het andere dorpje met telkens weer wat andere details. Na uiteindelijk ruim twaalf kilometers wandelen en ruim vijfhonderd hoogtemeters te hebben overwonnen, komen we na een prachtige tocht van ongeveer vijf uur weer terug bij de camping.

Bij ons regen... hogerop sneeuw

'Onze camping' met ons campertje erop

Kerkje bij binnenkomst in Begós

Voor Spaanse begrippen erg groen

De dorpjes Es Bordes en Benos

Dorpshuis van Arres Sus

Zelfs slingers voor ons opgehangen

Kerkje van Arres Sus en Arres Jos

De gletsjer van de Pico de Aneto

Rondwandeling langs 7 dorpjes, Pont d'Arros, Spanje

Afstand: ca. 12km, Startpunt: Camping Verneda

Hiernaast de gewandelde route van vandaag. Klik op de afbeelding om deze groter te maken. Download het GPX bestand van de wandeling om deze in het GPS-toestel te kunnen laden.

Val d'Aran Camping Verneda - 7 villages
Geografische data – 122,9 KB 431 downloads

Dag 17 – Maandag 18 september – Weer die regen.

Er zijn mensen die regen fijn vinden maar daar horen wij toevallig niet bij. Vóórdat we naar een volgende plek verkassen willen we nog naar het stadje Vielha dat als de hoofdplaats van de Aran vallei fungeert. Omdat droog weer er voor vandaag niet inzit, brengen we de dag door met ‘huiswerk’ in en rond de camper.

Dag 18 – Dinsdag 19 september – Met de bus naar Vielha en terug te voet.

Afgelopen nacht is het (buiten) koud geweest en in de rivier is, als gevolg van de regen van gisteren, de waterhoeveelheid verdubbeld. Maar vandaag en de komende dagen ziet het weer er goed uit. We trekken er vandaag dus weer op uit, ditmaal naar het stadje Vielha dat tevens de hoofdplaats in de Val d’Aran is. De bus stopt in Pont d’Arros op 1 km vanaf de camping en brengt ons voor iets meer dan 1 euro naar Vielha. Deze kans laten we niet lopen, met als gevolg dat we om elf uur al in het centrum van Vielha staan. Ons eerste doel is het museum dat de geschiedenis van Vielha en de vallei weergeeft. Een klein, maar goed verzorgd museum in een historisch gebouw met vier verdiepingen. Wij krijgen een Engelstalige handleiding en een kaartje, waarmee we de presentaties in het Engels kunnen laten afspelen. Een leuke poging maar toch ontgaat ons wel veel van de informatie. Op de wand staat de tekst in het Aranees, Catalaans en Castiliaans. Onze handleiding vergt een dag om te lezen en de taal-selectie met de kaart werkt gebrekkig.

Het museum toont het leven van vroeger in de Val d'Aran

Vroegere taalgebied Occitaans, waaraan  Aranees is verwant

Ook nu verschillende dorpjes dicht bij elkaar

Na het museumbezoek gaan we zigzaggend door het stadje om de boel te bekijken. Een mooie oude kern die er goed verzorgd uitziet en laat zien dat het economisch niet slecht gaat in de regio. Waarschijnlijk zijn de inkomsten uit de wintersport in de omgeving hier debet aan. Op de weg terug naar de camping volgen we weer een route die ons door verschillende leuke dorpjes brengt. Ook deze zien er, hoewel pittoresk, goed verzorgd uit. Rond vier uur zijn we weer terug bij de camper en kunnen terugkijken op een wel bestede dag.

Kerkje van Aubert

Een 'nieuwe' Droef dient zich aan

Het dorpje Arros

Vielha - Camping Verneda, Spanje

Afstand: ca. 10km, Startpunt: Vielha

Hiernaast de gewandelde route van vandaag. Klik op de afbeelding om deze groter te maken. Download het GPX bestand van de wandeling om deze in het GPS-toestel te kunnen laden.

Vielha - Camping Verneda
Geografische data – 87,6 KB 413 downloads

Dag 19 – Woensdag 20 september – Het verlaten dorp Montgarri.

Vanmorgen zijn we al vroeg in de weer, want vandaag vertrekken we niet alleen naar een nieuwe overnachtingsplek maar moet er aansluitend ook nog worden gewandeld. Op weg naar de Pla de Beret komen we door Vielha en stoppen daar om nog wat extra boodschappen in te slaan, want de komende dagen komen we niet in de buurt van winkels. Vanaf  de ca. 1050 meter hoogte in Vielha klimmen we geleidelijk naar 1550 meter in het ski-oord Baqueira. Daar verlaten we de hoofdweg en klimmen verder langs een doodlopende weg tot we uiteindelijk een grote parkeerplaats op 1850 meter bereiken. Hier, te midden van de ski-liften, willen we vandaag overnachten. Gegeven de afmetingen van de parkeerplaats zal het in de winter een drukke bedoening zijn, maar in deze tijd van het jaar treffen we slechts een tiental auto’s van wandelaars aan. Een weids landschap met een heerlijk zonnetje maakt deze locatie een prima plek voor  koffie met een nog bijna warm stokbroodje. 

Tijdens de koffie krijgen we direct visite

Nu goed gerestaureerd...

.... maar in 1910 al in verval

Na de koffie gaan we op pad voor een rondwandeling naar het verlaten dorp Montgarri. De wandeling op zich is niet uitdagend of anderszins bijzonder, maar juist het verlaten Montgarri is de reden dat we voor deze uithoek op Pla de Beret hebben gekozen. Bij het dorp aangekomen wacht ons in eerste instantie een teleurstelling. We zien een keurig uitziend kerkje met een restaurant ernaast dat vroeger de pastorie moet zijn geweest. Daaromheen een vrijwel lege vlakte met hier en daar een richeltje puin. Nadat we tevergeefs het terrein hebben afgestruind vervoegen we ons (gewoontegetrouw) in de kerk. Deze is van binnen erg eenvoudig waarbij het ‘marmer’ op de wanden niets anders dan marmerverf blijkt. Wel interessant is een fotoreportage die het dorp en zijn bewoners in vroeger tijden toont. Hieruit blijkt dat de huizen van het dorp niet beter dan plaggenhutten zijn geweest en dat alleen de gebouwen rond de kerk uit steen waren opgetrokken. Toen halverwege de vorige eeuw de laatste bewoners vertrokken vervielen ook deze tot ruïnes. Vanaf ongeveer 1990 is een deel van de voormalige stenen gebouwen van het uit 1117 daterende dorp op 1640 meter hoogte, zoals de kerk en het hospitaal, door vrijwilligers gerestaureerd. 

De huizen van toen zijn nu verdwenen

Zo ging men ter kerke

Gerestaureerd, naar de oudheid straalt er nog van af

Weer terug bij de camper zijn vrijwel alle dagjesmensen huiswaarts vertrokken. Maar we blijven niet alleen achter want inmiddels heeft een groep paarden, waarvan er hier wel honderd vrij rondlopen, zich bij de camper gemeld. Waarschijnlijk gewend aan de toeristen blijken ze niet schuchter maar eerder vrijpostig en terwijl er één zich bij Aukje in de camper meldt, nadat hij eerst onze stoeltjes heeft beproeft, gaat een ander ongegeneerd tegen de camper staan te schuren. Na dit voorval keert de rust weer en maken we ons op voor de nacht.

Hoe ga je nu zitten op zo'n stoel?

Aukje, mag ik binnenkomen?

De rust is weergekeerd... de avond valt

Pla de Beret - Montgarri, Spanje

Afstand: ca. 10,8km, Startpunt: Parkeerplaats Pla de Beret

Hiernaast de gewandelde route van vandaag. Klik op de afbeelding om deze groter te maken. Download het GPX bestand van de wandeling om deze in het GPS-toestel te kunnen laden.

Pla de Beret - Montgarri
Geografische data – 80,8 KB 418 downloads

Dag 20 – Donderdag 21 september – Nog verder omhoog.

Afgelopen nacht was het heerlijk bivakkeren op 1850 meter hoogte in ‘niemandsland’. Vandaag zoeken we het, op weg naar onze volgende etappeplaats, nog hoger op. De Puerto de la Bonaigua vormt met 2072 meter de overgang tussen de Val d’Aran en de Pallars Sobira, het gebied waar we vanaf vandaag gaan rondkijken. Eerst dus een stuk omlaag, naar het ski-oort Baqueira en dan, langs een goede maar kronkelige weg, weer omhoog totdat we bij de Puerto de la Bonaigua arriveren. We parkeren op de col, drinken koffie en gaan daarna op pad voor een rondwandeling in de omgeving. Het eerste stuk van de route gaat langs een breed track omhoog. Nu loopt zo’n track in de regel gemakkelijk, maar hier hebben we te maken met erg steile hellingen, waar 4-wheel drives ook nog stevig hun tanden (of banden) in moeten zetten. 

Tijd voor de koffie

Een knol op de col

Het eerste stuk gaat over een track

Na een paar van die steile klimmetjes zijn we niet alleen al aardig moe, boven de 2000 meter merk je dat de lucht een stuk ijler is, maar ook een flink stuk omhoog geraakt. Vanaf hier gaat het geleidelijker en na het ronden van een top en nog een stukje omhoog, bereiken we een bergmeertje. Volgens de wandelroute van Wikiloc moeten we nu langs een steile helling verder en nog een stuk omhoog om bij de top van de Tuc de la Llança op 2650 meter hoogte te komen. De helling is dermate bedekt met gruis dat wij de top links laten liggen en een gemakkelijker route langs het bergmeertje kiezen. 

Zoekend naar een paadje tussen de keien

Linksboven de top waar we naar toe zouden gaan

Er zijn slechtere lunchplekjes denkbaar

Na de lunchpauze vangen we aan met de terugweg en deze blijkt tevens het mooiste deel van de tocht. Gemakkelijk omlaag lopend over grashellingen komen we langs ongerepte bergmeertjes met prachtige begroeiing. Voldaan keren we terug bij de camper, waarna ons nog een ritje van ruim duizend meter omlaag kronkelen wacht, voordat we ons in het gehucht La Guingueta d’Aneu bij de camping melden.

het tweede deel van de tocht is mooier

Sneeuwballen gooien

Langs ongerepte bergmeertjes

Prachtige natuur...

...met prachtige kleuren

De fotografe ook eens op de korrel

Puerto de la Bonaigue, Spanje

Afstand: ca. 8km, Startpunt: Parkeerplaats Puerto de la Bonaigua

Hiernaast de gewandelde route van vandaag. Klik op de afbeelding om deze groter te maken. Download het GPX bestand van de wandeling om deze in het GPS-toestel te kunnen laden.

Port de la Bonaigua
Geografische data – 115,6 KB 420 downloads

Dag 21 – Vrijdag 22 september – De regen houdt ons mak.

Voor vandaag is regen voorspeld en ditmaal komt die voorspelling aardig uit. Niet dat we het echt erg vinden want we zijn, na drie dagen intensief op pad, ook wel toe aan een dagje rustig aan doen. Ditmaal dus de luifel uit tegen de regen in plaats van tegen de zon. Hierdoor kunnen we toch buiten bakken, niet in de zon maar op ons gascomfoor.

Dag 22 – Zaterdag 23 september – Nog meer dorpjes bekijken.

Ook in de omgeving waar we nu zijn vind je volop kleine dorpjes. En ook volop wandelroutes, zodat het niet moeilijk is om weer een tocht langs een paar van de pittoreske plaatsjes te maken. De tocht van vandaag gaat vanaf 950 meter naar ruim 1500 meter omhoog en we hebben er voor gekozen om het steilste stuk eerst te doen. Een en ander houdt in dat we in de volle zon omhoog lopen en het ons goed uitkomt dat we op 1350 meter hoogte het bijna verlaten dorpje Dorve aandoen. Dorve was tientallen jaren geheel verlaten. In de jaren negentig is er een veeboer gaan wonen die ervoor kiest zonder het gemak van elektriciteit en waterleiding te leven. Inmiddels is er een asfaltweg van La Guingueta naar Dorve aangelegd, zijn er een paar huizen als vakantiehuis in gebruik en is de kerk gerestaureerd. Maar de meeste huizen en schuren zijn nog steeds ruïnes. 

Dorve: De straat is later opgehoogd

Een opknappertje voor de liefhebber

Het kerkje is onlangs gerestaureerd

Na de koffiestop klimmen we nog een stuk totdat we het hoogste punt voor vandaag bereiken. Vanaf nu gaat het geleidelijk omlaag en komen we door de dorpjes Llavorre, Burgo en Escalarre. Allemaal met een eigen kerk voor maar een handjevol inwoners, maar nergens zien we iemand op straat. Vanaf Escalarre volgen we de rivier waarin met waadpakken uitgeruste sportvissers hun geluk beproeven en komen zo weer terug op de camping.

Het dorpje Llavorre

Daarna de afdaling naar Burgo

Escallarre is goed onderhouden

Nogmaals Escallarre

Kerkje met een oorsprong uit de 12e eeuw

La Guingueta d'Aneu is geliefd bij vissers

La Ruta del Castellot, La Guingueta d'Aneu, Spanje

Afstand: ca. 13km, Startpunt: Centrum La Guingueta d'Aneu

Hiernaast de gewandelde route van vandaag. Klik op de afbeelding om deze groter te maken. Download het GPX bestand van de wandeling om deze in het GPS-toestel te kunnen laden.

La Ruta del Castellot
Geografische data – 100,1 KB 425 downloads

Dag 23 – Zondag 24 september – Zondag wasdag.

Ondanks dat het vandaag ook uitstekend wandelweer is, hebben we besloten om thuis te blijven. We zijn inmiddels al weer drie weken van huis en door de voorraad schone kleren heen. Gelukkig beschikt deze camping over een goede wasmachine en na drie volle ladingen is dit varkentje ook weer gewassen. En niet alleen gewassen, want hier in de droge lucht is het wasgoed ook in een wip weer droog, zodat alles aan het eind van de middag al weer de kast in kan. Voor ons de gelegenheid om daarna nog een ommetje door het dorpje en over de camping te maken.

De tienduizend bunkers van Franco in de Pyreneeën.

In 1939, aan het einde van de burgeroorlog, kwam Generaal Franco van Spanje met het plan om ongeveer tienduizend bunkers te bouwen in de Pyreneeën, de Linea P. Deze zouden worden bemand vanuit ruim honderd weerstand-centrums (CR’s). Het doel was aanvankelijk om de nog resterende republikeinse tegenstanders kunnen bestrijden. Weer wat later was het doelwit de Maquis, een Franse verzetsgroep tijdens de tweede wereldoorlog. Vervolgens was hij bang voor een inval van de troepen van Hitler en tenslotte vreesde hij dat de geallieerden via de Pyreneeën Spanje zouden kunnen binnenvallen. Het door de burgeroorlog straatarme Spanje kon een dergelijk groot project nauwelijks aan en veel van de plannen zijn dan ook niet of halfslachtig uitgevoerd. Daarnaast bleken er eigenlijk geen liefhebbers om Spanje te veroveren. Toch heeft de bouw ervan nog tot 1948 geduurd en heeft Spanje tot 1980 de bunkers nog regelmatig geïnspecteerd. Ook tegenwoordig zijn de restanten ervan nog overal in de Spaanse Pyreneeën te zien. 

Een van de bunkers

Dag 24 – Maandag 25 september – Rondwandeling vanuit Esterri d’Aneu.

De rondwandeling van vandaag start in het dorp Esterri d’Aneu, zo’n drie en halve kilometer vanaf de camping. Gelukkig rijdt er een bus en die brengt ons in vier minuten naar het beginpunt van de wandeling. We lopen via het centrum naar het startpunt van onze wandeling en vandaar omhoog naar het dorpje València d’Aneu. Hierna vervolgen we langs de Riu de Bonaigua totdat we bij het dorpje Sorpe het hoogste punt van onze wandeling bereiken. Dwars door Sorpe dalen we daarna af naar Borèn, het derde dorpje dat we vandaag aandoen. 

Catalunya independiente! Si !

Onderweg een fikse bui. Rain in Spain!

Maar daarna gewoon weer verder

Vanuit Boren gaan we, nog steeds langs een mooi wandelpad, langzaam omlaag totdat we bij Isavarre zijn. Vandaar is het nog een kleine vier kilometers tot Esterri en tot de bus. De eerstvolgende bus vertrekt over één uur en de volgende pas twee uur later. Voor de eerste komen we te net laat en voor de tweede zijn we weer véél te vroeg. Daarom besluiten we het rustig aan te doen. We lunchen op ons gemak en wandelen daarna eerst naar Esterri en daarna door naar onze camping zodat we de bus niet meer nodig hebben. Thuisgekomen kijken we terug op een mooie wandeling die we als lang, maar niet als zwaar hebben ervaren. Ook hebben we het gevoel dat we het hier wel hebben gezien, zodat we morgen naar een volgende plek willen verkassen.

We laten Borèn weer achter ons

Prachtige herfstkleuren overal

Esterri d'Aneu komt weer in zicht

Esterri d'Aneu - Valencia - Sorpe - Borèn - Isavarre - Esterri, Spanje

Afstand: ca. 13km, Startpunt: Isterri d'Aneu

Hiernaast de gewandelde route van vandaag. Het stukje vanaf Esterri terug naar de camping is hierin niet opgenomen. Klik op de afbeelding om deze groter te maken. Download het GPX bestand van de wandeling om deze in het GPS-toestel te kunnen laden.

Esterri d'Aneu - Valencia - Sorpe - Boren - Isavarre - Esterri
Geografische data – 125,8 KB 411 downloads

Dag 25 – Dinsdag 26 september – Via Arreu naar Espot.

Espot ligt op maar tien kilometers vanaf La Guingueta d’Aneu. Dat geeft ons de mogelijkheid om, via een omweggetje, een paar dingen te combineren. Vanaf de camping rijden we daarom eerst naar Borèn, het dorpje waar we gisteren wandelend zijn geweest. Daar aangekomen parkeren we de camper en drinken een bakkie koffie. Terwijl de koffie doorloopt horen we kabaal. Een schaapsherder passeert met zijn kudde onze camper en zodra we de deur opendoen zoekt hij in het Engels met ons contact. Al snel gaat de discussie over het komende referendum, tenminste als de Catalanen hun zin krijgen. Hij blijkt een fervent voorstander en terwijl wij verder discussiëren, moeten we snel achter de kudde aan die kennelijk geen boodschap heeft aan de politiek. Na de koffie maken we ons op voor een kleine wandeling naar het inmiddels verlaten dorpje Àrreu. 

De schaapsherder zoekt contact

Terwijl de schapen doorlopen gaat de discussie verder

Over het oude bruggetje op weg naar Arreu 

De enige toegangsweg erheen is een steil rotsachtig pad. Het gehucht bestaat uit twee straatjes die uitkijken op de vallei. Het was vroeger een zelfvoorzienend boerendorp. Een groot deel van het dorp is in 1803 bedolven onder een lawine en hierbij kwamen zeventien mensen om. Sinds de jaren tachtig is het dorp verlaten. De huizen, soms nog met de bijbehorende meubels en de resten van een zaagmolen zijn nog te bezoeken, evenals de romaanse kerk Sant Serni. Bij de grote wegenprojecten van na de burgeroorlog heeft men Àrreu links laten liggen. Ook de economische veranderingen zorgden ervoor dat het leven er moeilijk vol te houden was. Overgebleven zijn de huizen en de verhalen. Bijvoorbeeld over Joan, die in de jaren twintig naast zijn werk in de vallei eigenhandig een huis voor zichzelf en zijn verloofde heeft gebouwd. Tien jaar lang berg op met bouwmateriaal! Toen was het huis klaar en kon de bruiloft worden gevierd. Het echtpaar leeft niet meer, maar het huis staat er nog steeds.

Langs dit pad heeft Joan zijn bouwmaterialen vervoerd

Huizen met uitzicht op het dal

Dit interieur ziet er nog redelijk uit

Dit huis is nog in redelijke staat

De klokkentoren van Sant Serni

Kerkkoepel

Na het bezoek aan het dorpje rijden we terug naar Esterri d’Aneu om onze boodschappenvoorraad op te toppen. We parkeren naast de enige supermarkt die helaas vanwege de siësta nog een uur gesloten blijft. Pal vóór een restaurant tovert ‘Restaurant Aukje’ in korte tijd een lekkere warme hap op tafel, zodat we ons over het middageten geen zorgen meer hoeven te maken. Na de inkopen rijden we naar Espot. Van de campings aldaar is er volgens onze info slechts één geopend. De borden volgend is Camping Solau alleen via een oud Romaans bruggetje bereikbaar en daar kunnen wij niet overheen. Onze TomTom is al helemaal de weg kwijt. Na een rondje Espot worden we staande gehouden door een Nederlander die ons meldt dat ook Solau inmiddels gesloten is. We besluiten om, samen met nog een aantal campers, op een grote parkeerplaats te overnachten, hoewel dat officieel niet is toegestaan.

Borèn - Àrreu - Borèn , Spanje

Afstand: ca. 5km, Startpunt: Borèn

Hiernaast de gewandelde route van vandaag. Wij hebben alleen het laatste stuk gedaan. Voor de volledigheid is de gehele route opgenomen. Klik op de afbeelding om deze groter te maken. Download het GPX bestand van de wandeling om deze in het GPS-toestel te kunnen laden.

Borén - Àrreu
Geografische data – 48,1 KB 411 downloads

Dag 26 – Woensdag 27 september – Met een 4-wheel drive de berg op.

Espot is een wintersportplaats op ongeveer 1300 meter hoogte en vlakbij het natuurgebied Aigüestortes i Estany de Sant Maurici. Dit gebied van 141 vierkante kilometers omvat een groot aantal bergtoppen van even onder de drieduizend meters dicht bij elkaar. Daardoor is op meer dan tweeduizend meter hoogte, een lappendeken van bergmeertjes is ontstaan. De grillig gevormde steile rotsen zorgen, samen met meer dan 200 bergmeertjes, de watervallen, snelstromende beekjes en de begroeiing, voor een prachtig gebied om te wandelen. Het probleem is alleen dat je om daar te komen al een flinke inspanning moet leveren, terwijl het rondwandelen dan nog moet beginnen. Vandaar dat een taxiservice met Landrovers de wandelaars tegen vergoeding naar boven vervoert en desgewenst ook weer beneden brengt. Wij melden ons bij het loket en kiezen voor een rit naar het bergmeer Estany d’Amitges (Estany is Catalaans voor: vijver). Vandaar kunnen we in ongeveer twee uur omlaag wandelen naar Estany de Sant Maurici, waar de taxi ons weer oppikt en in Espot terugbrengt. Wel moeten er minimaal zes liefhebbers zijn wil de taxi rijden, maar die blijken bij het loket snel gevonden. Met zeven personen vangen we de rit aan. Tot aan de grens van het park is de weg van redelijk asfalt voorzien. 

Kaartje van Aigüestortes.

Het donkere gedeelte is het natuurgebied

Daarna worden de kuilen allengs groter en dieper, maar voorbij Estany de Sant Maurici is het pas goed raak. Van een goed pad is geen sprake meer en de Landrover hobbelt over de keien waarbij het soms stapvoets gaat. Wij worden ook flink door elkaar geschud en de rit blijkt dus op zich al een hele belevenis. Uiteindelijk bereiken we toch het eindpunt van de rit en dus het startpunt voor onze wandeling. Estany Grand d’Amitges zoals het officieel heet, omvat een paar bergmeertjes met daaromheen een indrukwekkend prachtig schouwspel van hoge steile rotswanden.

Onze taxi van vandaag

Estany d'Amitges

De Landrover hobbelt terug omlaag

Nadat we even om ons heen hebben gekeken gaan we op pad en lopen het eerste stukje langs hetzelfde track als we omhoog gereden zijn. Daarna pakken we het wandelpad dat ons door ongerepte natuur, langs verschillende bergmeertjes, een uitkijkpunt en een waterval weer terug voert naar Estany de Sant Maurici. Hier wachten we tot er een Landrover beschikbaar komt om ons verder omlaag te brengen totdat we weer terug zijn in Espot. Het loopt inmiddels al tegen vijven en zoeken daarom een restaurantje op zodat we zelf niet hoeven te koken. Als de pizza achter de kiezen is, besluiten we om naar de volgende camping uit ons programma te rijden. Op dertig kilometer afstand ligt het dorpje Alins met camping Vallferrera. De camping, bereikbaar via een smalle houten brug, blijkt erg klein en lijkt ook uitgestorven. Voordat we het beseffen is de campingbaas, die aan de overzijde van de weg een restaurant/bar/winkeltje runt, opgedoken en wijst ons een prachtige plek op een geheel leeg grasveld. Een prima plek waar we het wel een paar dagen uithouden.

De jeep hobbelt in de verte verder

Estany de Ratera

Estany Sant Maurici vanaf het uitkijkpunt

Estany Amitges - Estany Sant Maurici, Espot , Spanje

Afstand: ca. 6km, Startpunt: Estany Amitges

Hiernaast de gewandelde route van vandaag. Wij zijn met een Landrover naar het startpunt vervoerd en na afloop met een Landrover vanaf Estany Sant Maurice terug naar Espot. Klik op de afbeelding om deze groter te maken. Download het GPX bestand van de wandeling om deze in het GPS-toestel te kunnen laden.

Espot, Estany Amitges - Estany Saint Maurice
Geografische data – 86,8 KB 404 downloads

Dag 27 & 28 – Donderdag 28 en vrijdag 29 september – Even op verhaal komen.

Na al het wandelen van de afgelopen dagen, willen we het voorlopig even rustig aan doen en onze, wat stijf wordende, onderdanen rust gunnen. Het is nog steeds schitterend weer en in het zonnetje zelfs zó warm dat we af en toe de luifel moeten opzoeken. Momenteel zijn er geen andere gasten op de camping en hopelijk blijft dit het weekend ook zo. Vrijdag hebben we alleen een ommetje gemaakt om het dorpje Alins te verkennen. Een schattig dorpje met nauwe schuin lopende straatjes en, zoals vaker, twee kerkjes waarvan er één sterk in verval is geraakt.

Dag 29 – Zaterdag 30 september – Rondwandeling naar Mirados Cosas.

Voor vandaag wordt regen verwacht, al is het in de ochtend alleen bewolkt maar nog droog. Voor vandaag hebben we een niet al te zware rondwandeling uitgezocht, zodat we toch onze benen kunnen strekken en er geen roest tussen de gewrichten komt. We zijn nog maar juist op pad of het begint te spetteren. Gelukkig is het windstil, dus met de plu erbij is het goed te doen. Jammer genoeg komen de foto’s bij dit weer minder goed uit de verf, maar ja je kunt niet álles hebben. Het eerste deel van de tocht gaat over asfalt en daarna over een goed track. Bij het uitkijkpunt liggen een paar koeien te wachten en kijken ons aan met een blik van ‘wie gaat er nu met dit weer naar een uitkijkpunt’. Op de weg terug nemen we een pad dat dwars door de velden gaat en bovendien in onbruik is geraakt. Met onze plu’s komen we herhaaldelijk in aanvaring met een stekelige struik en zie het ding dan maar weer los te krijgen. Uiteindelijk komt alles toch weer goed en tenslotte, als we al weer terug zijn bij de camper, wordt het na een halfuurtje zelfs weer droog.

Rondwandeling naar Mirador Cosas, Alins , Spanje

Afstand: ca. 7km, Startpunt: Parkeerplaats Alins

Hiernaast de gewandelde route van vandaag. Klik op de afbeelding om deze groter te maken. Download het GPX bestand van de wandeling om deze in het GPS-toestel te kunnen laden.

Alins - Mirador Cosas
Geografische data – 71,9 KB 413 downloads

Dag 30 – Zondag 1 oktober – Torre de les Bruixes en de kapel van Sant Quirc.

Vandaag is de dag van het referendum. Wij gaan op deze bewolkte, maar aangename zondagmorgen een paar ommetjes maken. Eerst naar de Torre de les Bruixes, een oude wachttoren waarmee in het verleden de weg door het Vall Ferrera in de gaten werd gehouden. Vervolgens nemen we een kijkje bij het stembureau. Hier heerst, anders dan elders in Catalonië, een gemoedelijke sfeer en wordt de stemmers geen strobreed in de weg gelegd. Daarna lopen we door naar de kapel van Sant Quirc die, even buiten het dorp op een heuveltje ligt. Het stamt uit de elfde eeuw en was oorspronkelijke de kapel van het nabijgelegen kasteel. Van het kasteel is niets meer over, maar de kapel -hoewel van binnen leeg- is nog in goede staat.

Eerst naar de Torre de les Bruixes

Waar rook is... wordt gestemd !

De kapel van Sant Quirc

Zo ging het vroeger aan toe

Maar nu staat hij leeg

Maar in de buurt wel een kunstwerkje

Referendum over de onafhankelijkheid van Catalonië.

Op zondag 1 oktober wordt in Catalonië een referendum gehouden met als keuze of deze autonome deelstaat al dan niet onafhankelijk van Spanje moet worden. Althans, dat is de bedoeling van de Catalaanse regering. De centrale overheid, met premier Mariano Rajoy voorop, wil een referendum koste wat kost voorkomen en in de aanloop erheen lopen de spanningen hoog op. Nu wij toevalligerwijs in deze periode in Catalonië op vakantie zijn, heb ik me wat verdiept in deze materie en met de mensen op straat er over gesproken.

Een stukje geschiedenis:

Net als de rest van het Iberisch schiereiland is Catalonië in het verleden overheerst door vele volkeren. De Catalaanse cultuur ontstond pas in de Middeleeuwen onder heerschappij van de Graven van Barcelona en het koninkrijk Aragón. Na het huwelijk tussen Isabella I van Castilië en Ferdinand van Aragón behielden de Catalanen hun eigen wetten. Deze zelfstandigheid verdween echter langzaam maar zeker. Het belangrijkste verlies kwam in de Spaanse Successieoorlog waarbij Filips V de nieuwe koning van het land werd. Vanaf dat moment werden alle Catalaanse instituten verboden en kwam Catalonië onder centraal militair gezag van de nieuwe koning. In de tweede helft van de 19e eeuw werd Catalonië een belangrijk industrieel centrum. Het waren roerige tijden met bloedige opstanden. Desalniettemin verkreeg Catalonië in 1931 meer autonomie door middel van een officieel statuut. In 1934 verklaarde Catalonië zich onafhankelijk, maar deze opstand werd neergeslagen. Aan het einde van de burgeroorlog werd door generaal Franco alles wat niet-Spaans was strikt verboden. Overtredingen werden zwaar bestraft, met de dood of met jarenlange opsluiting. Na de dood van Franco kreeg Catalonië weer autonomie en werd het Catalaans een co-officiële taal. Niettemin bleef er ontevredenheid en werden sindsdien allerlei acties gehouden, zoals: de Catalaanse Weg, een manifestatie waarbij een menselijke keten van meer dan 1,6 miljoen mensen werd gevormd, vanaf de Franse grens tot het Land van Valencia.

De onvrede:

Tegenwoordig heeft Catalonië een grote mate van autonomie, een eigen regering en een erkende taal & cultuur. Toch blijven veel mensen, aangevoerd door de Catalaanse regering, strijden voor onafhankelijkheid. Als belangrijk argument wordt hierbij gegeven dat men, als welvarende deelstaat, te veel moet bijdragen aan de armere deelstaten zoals Andalusië en Extremadura. Maar dieper zit nog het aangewakkerde sentiment van de onrechtvaardige behandeling in het verleden en het  ‘bedilzuchtige’ gedrag van de centrale overheid, aangevoerd door de Partido Popular van de conservatieve Mariano Rajoy. Deze Christendemocratische club ziet men als corrupt en rechts en in gedrag denkend aan Franco waaronder men zo geleden heeft. Natuurlijk speelt de rol van de huidige Catalaanse deelregering van Carles Puigdemont mee. Deze heeft verklaart dat direct na een ‘Si’ de onafhankelijkheid zal worden uitgeroepen en laat niet af het referendum te promoten. Anderzijds wil Rajoy ook van geen concessies weten en tracht, op grond van een uitspraak van het Hooggerechtshof, het referendum te voorkomen. Beiden wakkeren de zaak dus aan in plaats van te kalmeren, waarbij het niet duidelijk is hoe het na 1 oktober verder moet gaan.

Het referendum:

Los van of men vóór of tégen is, voelen veel Catalanen zich in de hoek gezet indien men geen referendum mag houden. Naar schatting is onder de 7,5 miljoen Catalanen ongeveer de helft vóór en de andere helft tégen. De tegenstanders van onafhankelijkheid die ik heb gesproken, geven als argumenten: de complexiteit van een scheiding en dat men als één land samen sterker is. De voorstanders noemen eerst de ‘sponsoring’ van de rest van het land, maar als je doorvraagt komen vooral ook de sentimenten naar boven. Men denkt dat een klein maar zelfstandig Catalonië zich goed kan handhaven en geven daarbij andere landen met een kleine bevolking, zoals: Noorwegen, Denemarken en zelfs Andorra, als voorbeeld. Vanmorgen was op de TV sprake van agressief ingrijpen van de centraal gestuurde Guardia Civil. Hier in het Pyreneeën-plaatsje Alins gaat het er rustiger toe. Bij een bezoek aan het stembureau in het gemeentehuis is er een goede sfeer met muziek en een houtvuur. De mensen staan buiten gezellig te keuvelen, gadegeslagen door twee agenten van de Mossos d’Esquadra -de Catalaanse politie- met de armen over elkaar.

De Mossos links houdt een oogje in het zeil

Gemoedelijke sfeer in het stembureau

Uw 'verslaggever' stelt een onderzoek in

Dag 31 – Maandag 2 oktober – Verder het Vall Ferrera in.

Alins ligt in het doodlopende Vall Ferrera, maar nog een stukje verder het dal in ligt het dorpje Áreu. Dit biedt de mogelijkheid om vanaf daar een wandeling naar de uiterste punt van het dal te maken. We gaan daarom vandaag verkassen en in de loop van de morgen ga ik naar de bar om voor ons verblijf te betalen. Het lukt ditmaal niet om met de bankpas te betalen, omdat naar blijkt de telefoonverbinding verbroken is. Volgens de campingbaas is het de gehele morgen al mis en zou dit een vervolg zijn op de referendum-problematiek van gisteren. Straks om twaalf uur is er een ‘walk-out’ (werkonderbreking) van de Catalanen en voor morgen is een dag van staking aangekondigd. Zodra wij ons bij camping Pica d’Estats melden, blijkt ook hier dat we de enige campinggasten zijn. Nadat we ons hebben geïnstalleerd gaan we het dorpje bekijken. Ook nu weer een typisch Pyreneeën-dorp waarbij ook ditmaal opvalt dat je niemand op straat ziet. Hier is duidelijk geen sprake van een ‘walk out’.

Het kerkje van Areu

Naast de voordeur een kunstwerk

Detail: de armen komen uit de muur

Eenvoudig interieur van het kerkje

Volop groen rond de huisjes

Gezicht op Areu en op het dal

Dag 32 – Dinsdag 3 oktober – Rondwandeling naar de Pla de Boet.

Aan het einde van het dal Vall Ferrera rijzen enkele hoge bergen op die de weg naar Frankrijk versperren. Een ervan is de Pica d’Estats waaraan onze camping haar naam dankt. Een andere is de Col de Boet. Via een pad over deze col kun je vanaf de Spaanse GR11 route naar de Franse GR10 overgaan en ook omgekeerd natuurlijk. Nu is deze col van 2910 meter wat te hoog voor ons, maar duizend meter lager ligt de Pla de Boet. Naar deze grasvlakte tussen de bergen gaat onze wandeling van vandaag. Al om tien uur ’s morgens trekken we de camperdeur achter ons dicht. Eerst vier kilometers langs een track naar de Pla de Farga en vandaar begint onze eigenlijke rondwandeling. De heenweg gaat langs de westhelling van het dal en voert ons, behalve over een keienpad waar flink moet worden geklauterd, ook over een aantal wild stromende beekjes en watervallen. Bij aanvang van de terugweg wijst m’n horloge al drie uur aan. Daarom smokkelen we een beetje en nemen voor het eerste stuk een track in plaats van het wandelpad. Daarna blijkt de terugweg via de oostkant van het dal toch een stuk vlotter dan de heenweg, zodat we om kwart voor zes weer op de camping arriveren.

Het eerste stuk over een track langs de rivier

Soms over puinhellingen

Oversteken via een bruggetje

We naderen Pla de Boet

Een oase van rust

Links: IJzerhoudende rotsen

Rondwandeling naar Pla de Boet, Areu , Spanje

Afstand: ca. 22km, Startpunt: Camping Pica d'Estats

Hiernaast de gewandelde route van vandaag. Klik op de afbeelding om deze groter te maken. Download het GPX bestand van de wandeling om deze in het GPS-toestel te kunnen laden.

Areu - Pla de la farga - La Rebuira - La Molinassa - Pla de Boet
Geografische data – 204,6 KB 399 downloads

Dag 33 – Woensdag 4 oktober – Voor een gesloten camping.

De camping in Áreu is wel rustig maar biedt verder weinig faciliteiten. Slecht internet, geen voorzieningen voor het legen van de WC en het afvalwater en bovendien buitensporig duur. Omdat we hier klaar zijn besluiten we te vertrekken en op de volgende camping uit ons programma ons geluk te gaan beproeven. Een ritje van bijna twee uur over een kronkelige bergweg brengt ons bij het plaatsje Montferrer. Eerst maar even boodschappen doen bij de Mercadona van het nabijgelegen La Seu d’Urgell. Als dat achter de rug is rijden we terug naar de camping. Volgens onze campinggids zou de camping nog veertien dagen geopend zijn, maar wij komen met onze neuzen voor een gesloten hekwerk. In het naastgelegen restaurant bevestigt men dat de camping gesloten is, zodat er niets anders op zit dan de volgende camping uit ons programma op te zoeken. Deze ligt maar dertien kilometers verderop en blijkt gelukkig wel geopend.

Mooie rit over een bergweg

Ook de Spaanse Pyreneeën zijn flink groen

Leuk plekkie onder de bomen

Dag 34 – Donderdag 5 oktober – Een dagje luieren op de camping.

Voor vandaag hadden we al een paar plannetjes gemaakt, maar het laatste plan: om alle andere plannen even voor ons uit te schuiven, heeft het gewonnen. Onder een strakblauwe hemel genieten we van een heerlijk rustig dagje op de camping. En de andere plannen? Dat zien we morgen wel.

Dag 35 – Vrijdag 6 oktober – Een dag van alles wat.

Hier, op de grens met Andorra, willen we nog een wandelingetje maken. Maar verder hebben we het wel gezien en we willen daarom niet langer op deze camping blijven. De rondwandeling die Aukje  heeft gedownload heb ik ingekort zodat deze in een paar uurtjes te doen is. We parkeren de camper net buiten de camping, waarna we richting la Farga de Moles lopen. Hier was vroeger de Spaanse douanepost voor het verkeer met Andorra. Hoewel Andorra officieel geen lid is van de EU, schijnen de regels zodanig op elkaar afgestemd dat het vrachtverkeer niet meer hoeft te stoppen. Wij slaan een track in naar het dorpje Arcavell, dat driehonderd meter hoger is gelegen en uitkijkt op Andorra. Volgens de Wikiloc route moeten we dwars toe maar als er al een pad is geweest dan is het tegenwoordig overgroeid met braamstruiken. Een kilometer verderop zien we wel iets dat van een pad weg heeft, dus proberen we het daar nog eens. Ook dit pad loopt uit in niemandsland en al spoorzoekend banen we ons een weg door de wildernis. Uiteindelijk brengt onze GPS ons op het juiste punt maar niet nadat we flink voor padvindertje hebben gespeeld. In de dorpje Arcavell puffen we uit en drinken onze koffie voordat we de wandeling vervolgen. Die verloopt verder zonder problemen, waarna we met de camper naar La Seu d’Urgell rijden. De camperplaats is vlakbij het oude centrum en op het moment dat wij arriveren is er nog juist één mooi plekje vrij. De geschiedenis van La Seu d’Urgell gaat terug tot de vroege middeleeuwen en dit is te zien aan de oude kathedraal en de smalle hoofdstraat die op de vroegere stadspoort naar Andorra aansluit. We doorkruisen het centrum, maar op de oude kern na valt de rest van het plaatsje een beetje tegen. Terug op de camperplaats blijkt in de loop van de avond de belangstelling dermate groot dat, op een locatie die bedoeld is voor negen campers, ongeveer vijfentwintig campers staan geparkeerd.

Andorra op een paar honderd meter afstand

Na een moeilijke klim komt Arcavell in zicht

Middeleeuwse straat van La Seu d'Urgell

Overkluisde straatjes

De Si stemmers weten van geen ophouden

Olympische wildwaterbaan

Dag 36 – Zaterdag 7 oktober – Dwars de Pyreneeën naar Frankrijk.

Met het bezoek aan La Seu d’Urgell zit ons Spanje programma voor deze vakantie er alweer op. Op weg naar huis willen we nog een aantal dagen in Zuid-Frankrijk doorbrengen en daarmee de koude en regen nog wat voor ons uitschuiven. We hebben ons oog laten vallen op het plaatsje Agde aan de Middellandse zee. Vanuit La Seu d’Urgell gaan de N260 en de N116 in oost-west richting door de Pyreneeën naar Perpignan. Dit biedt ons de gelegenheid om een mooie rit bergrit te maken. De consequentie is wel dat we pas om zes uur bij de camping van onze keuze arriveren. Ondanks het bordje ‘Complet – Full’ blijkt er voor ons toch net een plekje beschikbaar. Het is een plaats waar voorheen een vakantiebungalow heeft gestaan, maar dat betekent voor ons maximale privacy en daar houden wij wel van.

De N116: een 10% helling van 13km lang

Pyreneeëndorpjes onderweg

Mooie privéplek met prachtig weer

Dag 37 – Zondag 8 oktober – Zondagmiddagwandeling.

Onze camping ligt aan de rivier de Herault en vlakbij het punt waar deze in zee uitmondt. De riviermonding dient tevens als vissershaven. Vandaag maken we een wandelingetje langs de vissersschepen en vervolgens langs de restaurantjes, die hoe kan het anders, vooral in visgerechten zijn gespecialiseerd. Voorbij het havenhoofd begint een lang mooi zandstrand, waar vanwege het prachtige weer, momenteel nog volop zonnebaders en zelfs zwemmers te vinden zijn. Langs het strand lopend en daarna door de straatjes terug naar de camping, mijmeren we over het prachtige weer dat hier kennelijk tot diep in het najaar aanhoudt.

Visrestaurantjes bij de haven

De zon schittert op het water

Agde heeft ook een mooi strand

Dag 38 – Maandag 9 oktober – Naar het centrum van Agde.

Volgens de kaart van Agde, die we bij de receptie hebben gescoord, gaat de geschiedenis van het stadje tot zo’n 2600 jaar terug. Een wandelroute door de stad zou ons laten dwalen door het schilderachtige historische centrum. Dat willen we wel eens zien. Een wandel/fietspad langs de rivier de Herault brengt ons in het centrum en vandaar volgen we de route volgens de stadswandeling. Inderdaad oogt Agde stokoud, maar wat meteen ook opvalt hoe vervallen de stadskern er uit ziet. Smalle straatjes met achterstallig onderhoud maken het soms onbegrijpelijk dat hier mensen willen wonen. Als je dan een blik naar binnen werpt, blijkt het interieur in de regel nog wel mee te vallen. Maar het is voor ons onbegrijpelijk dat de bewoners de buitenboel niet opknappen. Met uitzondering van een enkeling dan, want we komen ook langs een pleintje waar de blinde gevels van een leuke muurschildering zijn voorzien.

Op de foto valt het nog mee

In plaats van een blinde muur een leuke beschildering

Leuk tafreeltje

Dag 39 – Dinsdag 10 oktober – Weer een stukje noordwaarts.

Na drie nachtjes hier in Agde rijden we vandaag naar Milau, zo’n 125 km naar het noorden. Omdat we voldoende tijd hebben, maken we onderweg een omweg via Rocquefort-sur-Soulzon om aldaar de productie van de bekende kaas te bekijken. Het is al niet al te vroeg wanneer we vanaf de camping vertrekken, vervolgens doen we boodschappen en onderweg blijkt een stuk van de A75 snelweg wegens onderhoud afgesloten. Door dit alles is het toch al weer bijna half vier wanneer we ons bij de kaasfabriek melden. Gelukkig zijn we juist op tijd voor de rondleiding. Eerst worden een paar filmpjes vertoond over het ontstaan van de grotten die voor de Roquefort-kaas zo belangrijk zijn en over de productie van de kaas. Daarna volgt een rondleiding langs plaatsen waar duizenden kazen liggen te rijpen. Intussen put de rondleidster zich in rad Frans uit om zoveel mogelijk informatie te spuien. Wij hebben gelukkig een Nederlandstalige handleiding zodat we het op ons gemak thuis nog eens kunnen nalezen. Aan het einde volgt de proef-sessie en aansluitend kan men natuurlijk de kaas, maar ook allerlei andere producten, in het winkeltje aanschaffen. Na de rondleiding rijden we nog een half uurtje totdat de camping in zicht komt. Hier vinden we weer een prachtig plekkie en omdat ook het weer nog steeds aangenaam is, hebben we weer een leuke dag te pakken.

Roquefort, gelegen tegen een rotswand

De kaasfabriek die we gaan bekijken

Door vochtige tunnels naar de kaasopslag

Duizenden kazen van 3 kilo liggen te rijpen

Het viaduct van Milau over de Tarn

Ons plekje op de camping

Roquefort kaas.

Roquefort is een Franse blauwschimmelkaas, genoemd naar het dorp Roquefort-sur-Soulzon in de Aveyron. Het is een schapenkaas, waarvan de naam sinds 1925 beschermd is: alleen kaas uit (de buurt van) Roquefort mag zo genoemd worden. De roquefort is een rauwmelkse kaas die al heel lang gemaakt wordt en wordt de 'koning onder de blauwaderkazen' genoemd. Al in de Romeinse tijd, in 79 na Christus maakt Plinius melding van de kaas uit de omgeving van de Mont Lazare, oftewel de Roquefort-regio. De roquefort wordt volgens een vast procedé gemaakt. De rijpingstijd van de kaas is drie tot tien maanden. De melk wordt bij ontvangst verwarmd tot een temperatuur van 32° Celsius, waarna een schimmel toegevoegd wordt, de Penicillium roqueforti (ongeveer vier gram per 5000 liter melk). De melk wordt in grote vaten gedaan, waar de stremming plaatsvindt. De wrongel wordt onder druk gebracht, en in vormen geperst. 

Na ongeveer 10 dagen is de kaas klaar voor de rijping. De rijping van de kaas vindt vanouds plaats in de grotten van Roquefort. Elk van de grotten - met een temperatuur van zo ongeveer 10°C - kent een eigen microklimaat, met als gevolg dat het rijpingsproces per grot kan verschillen. De kazen rijpen op planken in de grot. Aan het begin van de rijping wordt de kaas met naalden doorstoken. Hierdoor verdwijnt de door gisting ontstane koolstofdioxide en komt lucht in de aderen waardoor de blauwe schimmel zich kan ontwikkelen. Vanaf de buitenkant trekt het daar aangebrachte zout in een periode van een aantal weken naar binnen, de kaas in. Na deze periode volgt nog een langzame rijpingsperiode, waarvoor de kaas in folie verpakt wordt. Traditioneel was dit tinfolie, tegenwoordig wordt aluminium/kunststoffolie gebruikt vanwege de geringere toxiciteit. Roquefort wordt slechts door zeven bedrijven gemaakt.

Dag 40 – Woensdag 11 oktober – Milau bekijken.

Aan de overkant van de rivier de Tarn ligt het stadje Milau met een leuk historisch centrum en dat gaan wij vandaag bekijken. Even na het middaguur is het zover en begeven we ons te voet over de brug en aan de hand van een zelf afgedrukt kaartje het centrum in. Wat ons direct opvalt is hoe levendig het straatbeeld is. De oude binnenstad met zijn smalle straatjes en pleintjes is bezaaid met terrasjes en mede door het mooie weer natuurlijk, worden deze al flink bevolkt. Net als in Agde ogen de huizen aan de buitenkant vervallen. Het aanbod in de etalage van een makelaar bekijkend zien we vrijwel alleen foto’s van de binnenzijde van een huis. Wij lopen zig-zaggend richting het VVV dat ook hier wegens de lunch tot twee uur gesloten blijkt. Niet erg handig voor toeristen, maar die Fransen leren het ook nooit… en wij ook niet zou je kunnen zeggen. Zodra het VVV geopend is halen we een rondleiding op en doen de stadstoer nog eens dunnetjes over. Tevreden keren we na de rondwandeling terug naar de camping waar we nog lekker van het zonnetje kunnen genieten.

Over de Tarn, rechts is onze camping

Volop terrasjes

Zelfs in de smalste straatjes kun je aan tafel

In Frankrijk heet dit pittoresk

Leuk doorkijkje

De oude watermolen in de Tarn

Dag 41 & 42 – Donderdag 12 en vrijdag 13 oktober – Het wordt menens met de terugreis.

Voor de komende dagen wordt mooi nazomer weer verwacht. Vanuit Milau is het nog ruim 1200 kilometers naar huis. Daarom willen we de terugreis over vier dagen uitsmeren, zodat we elke dag op tijd op de overnachtingsplek arriveren en nog wat aan de namiddag en avond hebben. Donderdag rijden we driehonderd kilometers tot aan het plaatsje Châtel-de-Neuvre, even ten zuiden van Moulins. De camping aan de snelstromende rivier Allier doet aan een boerencamping denken. Eenvoudig maar voor ons ruim voldoende en straalt tevens een heerlijke rust uit.

Het viaduct Eifel

Mede als gevolg van een uitgebreid gesprek met onze Nieuw-Zeelandse buren, vertrekken we vrijdagmorgen pas om twaalf uur. Ook vandaag moeten we ruim driehonderd kilometers rijden zodat pas tegen vijven camping La Noue de Rois, in St. Hilaire-sous-Romilly ten oosten van Parijs in zicht komt. Hier is, aan de oever van de Seine, een camping die vooral voor vakantiehuisjes is ingericht. Een mooie locatie met prima plaatsen, maar als zich in de loop van de avond een aanhoudende lucht van verbrand hout aandient, zijn we ’s morgens toch weer blij dat we kunnen vertrekken.

Dag 43 & dag 44 – Zaterdag 14 en zondag 15 oktober – De laatste loodjes.

Vandaag en morgen rijden we het laatste stuk naar huis. Voor vandaag is dat een makkie want we willen overnachten op de camperplaats van Dom-le-Mesnil, in de buurt van Sedan. Vanaf St. Hilaire betekent dit voor zaterdag een ritje van minder dan tweehonderd kilometers, waarna er zondag zo’n driehonderd zestig kilometers overblijven. Die gaan grotendeels over de snelweg, dus dat schiet ook wel op. Op de camperplaats van Dom-le-Mesnil staan al een stuk of acht campers als wij daar om drie uur arriveren. Heerlijk nazomerweer lokt de camperaars kennelijk naar buiten. Nadat we ons hebben geïnstalleerd maken we nog een wandelingetje langs het Canal des Ardennes dat bij onze camperplaats in de Maas uitmondt.

Volop plezierbootjes langs de oever van het Canal des Ardennes

Het bootje vaart geruisloos met behulp van een elektromotor. Op de achtergrond onze camper

De avond valt... rust alom

Zondagmorgen zijn we voor ons doen al weer vroeg uit de veren, want we willen in de ochtend door België rijden en op een tijdstip dat het nog rustig is op de weg. Om even voor achten gaan we op pad en nadat het eerste stuk door Wallonië het bekende gerammel en slalommen oplevert, verloopt de rest van de rit voorspoedig. Om één uur parkeren we de camper naast ons huis. Een prachtige vakantie zit er weer op en het uitladen van de camper kan beginnen.

Overnachtingsplaatsen tijdens deze vakantie:

Soort Plaats Geografische locatie Duur
Camping Péronne, Frankrijk N49.91778 E2.93238 1 nacht
Camping Nouan le Fuzelier, Frankrijk N47.53268 E2.03670 1 nacht
Camping Souillac, Frankrijk N44.889334 E1.476058 1 nacht
Camping Arreau, Frankrijk N42.901323 E0.354245 5 nachten
Camping Loudenvielle, Frankrijk N42.796232, E0.405635 5 nachten
Camping Pont d'Arros, Spanje N42.73680, E0.74628 5 nachten
Vrij staan Pla Beret, Spanje N42.728164, E0.962638 1 nacht
Camping La Guingueta d'Aneu, Spanje N42.592508, E1.131940 5 nachten
Vrij staan Espot, Spanje N42.574791, E1.090867 1 nacht
Camping Alins, Spanje N42.550336 E1.318069 5 nachten
Camping Areu, Spanje N42.591090, E1.326256 2 nachten
Camping La Farga de Moles, Spanje N42.428251, E1.463139 2 nachten
Camperplaats La Seu d'Urgell, Spanje N42.35918, E1.46438 1 nacht
Camping Agde, Frankrijk N43.296184, E3.452405 3 nachten
Camping Milau, Frankrijk N44.102649, E3.087250 2 nachten
Camping Chatel-de-Neuvre, Frankrijk N46.41310, E3.31884 1 nacht
Camping St. Hilaire-sous-Romily, Frankrijk N48.52564, E3.66464 1 nacht
Camperplaats Dom-le-Mesnil (Pont a Bar), Frankrijk N49.69184, E4.83981 1 nacht

Maak jouw eigen website met JouwWeb